środa, 21 czerwiec 2023 17:34

Czy głos aktora pozostanie z nami przez pokolenia?

studio filmowe studio filmowe pixabay

W nowym serialu Disney+ o nazwie „Obi-Wan Kenobi” usłyszeć można dobrze znany fanom sagi Gwiezdnych Wojen głos Jamesa Earla Jonesa. Głos ten odtworzony jest przez sztuczną inteligencję z nagrań archiwalnych, bo oryginalny głos aktora nie brzmiał już tak dobrze. Jak się później okazało Jones przekazał prawa do swojego głosu Lucasfilmowi i Respeecher, by firmy mogły używać jego charakterystycznego głosu w przyszłych projektach. Czy to oznacza, że mimo śmierci aktora głos pozostanie z nami na zawsze? Co na to etyka?

 

Co może dziś AI?

Sztuczna inteligencja (AI) przekształciła wiele aspektów naszego życia i pracy. Obecnie potrafi ona m.in.:

  • Rozpoznawać obrazy – AI może być szkolone do identyfikowania obiektów na obrazach i wideo. Na przykład, AI jest używana do identyfikacji chorób na zdjęciach medycznych, takich jak rentgeny i skany MRI, czy do rozpoznawania twarzy w systemach bezpieczeństwa.
  • Rozpoznawać mowę – AI jest wykorzystywane do transkrypcji mowy na tekst, do sterowania urządzeniami za pomocą poleceń głosowych (jak Amazon's Alexa czy Google Assistant), a także do tworzenia syntetycznego mowy, która brzmi jak ludzki głos.
  • Generować tekst – model GPT-4 od OpenAI, potrafi generować zrozumiałe i spójne teksty na podstawie podanych mu danych wejściowych.
  • Tworzyć predykcje i prognozy – AI jest używana do przewidywania trendów rynkowych, prognoz pogodowych, wykrywania anomalii w danych i wiele innych.
  • Generować obrazy - sztuczna inteligencja może generować obrazy za pomocą różnych technik. Najbardziej znaną technologią w tej dziedzinie są Generative Adversarial Networks (GANs), które zostały stworzone przez Iana Goodfellowa i jego zespół w 2014 roku. Jednym z najbardziej znanych zastosowań GANs jest tworzenie sztuki. Na przykład, obraz "Portrait of Edmond de Belamy", wygenerowany przez GAN, został sprzedany na aukcji Christie's za 432 500 dolarów w 2018 roku. Innym przykładem jest DeepArt lub DeepDream od Google, które używają AI do transformowania zdjęć w stylu znanych artystów lub tworzenia surrealistycznych obrazów. Ponadto, GANs są używane do generowania realistycznych zdjęć twarzy, które nie należą do żadnej istniejącej osoby, co można zobaczyć na stronie internetowej "This Person Does Not Exist".
  • Generować wideo - technologie sztucznej inteligencji są teraz zdolne do generowania wideo. Jest to jednak znacznie bardziej złożone zadanie niż generowanie pojedynczych obrazów, ze względu na konieczność utrzymania spójności między kolejnymi klatkami filmu. Jednym z najbardziej znanych zastosowań tego rodzaju technologii jest tworzenie tzw. "deepfakes". Deepfake to technika syntezowania ludzkich obrazów za pomocą AI. Są one szczególnie znane z tworzenia filmów, w których twarz jednej osoby jest zastępowana twarzą innej osoby, co tworzy iluzję, że ta druga osoba mówi lub wykonuje czynności pokazane na filmie.
  • Generować audio - Technologie oparte na sztucznej inteligencji, takie jak syntezatory mowy i technologia głębokiego uczenia maszynowego, mogą być używane do odtworzenia głosu osoby publicznej. Te technologie mogą nauczyć się charakterystycznych cech głosu danej osoby, analizując duże ilości danych audio, a następnie mogą generować nowe klipy dźwiękowe, które brzmią bardzo podobnie do oryginalnego głosu.

AI a etyka

Kwestia używania głosów autorów po ich śmierci to skomplikowane pole prawne i etyczne, które może różnić się w zależności od kraju i specyficznych okoliczności. Ogólnie rzecz biorąc, studia filmowe potrzebują zgody na wykorzystanie głosu osoby, którą chcą przedstawić w filmie lub innym dziele medialnym. Jeżeli autor zmarł, to zgoda musi zostać udzielona przez spadkobierców lub osoby zarządzające prawami autorskimi tej osoby. W przypadku sytuacji, w których głos osoby jest rekreowany za pomocą technologii, kwestie prawne mogą być jeszcze bardziej skomplikowane. Wiele jurysdykcji prawnych nie ma jeszcze konkretnych przepisów dotyczących tego rodzaju wykorzystania.

Dodatkowo, poza kwestiami praw autorskich, istnieją również kwestie etyczne związane z wykorzystywaniem głosu osoby po jej śmierci. Niektóre osoby mogą uważać takie praktyki za niewłaściwe lub kontrowersyjne. Podsumowując, przed wykorzystaniem głosu autora po jego śmierci, studio filmowe powinno skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie autorskim i prawie prywatności, aby upewnić się, że jego działania są zgodne z prawem i etyczną odpowiedzialnością. Oczywiście praktyka jest na tyle świeża, że trudno jednoznacznie stwierdzić, w którą stronę pójdzie orzecznictwo sądów zajmujących się sprawami prawa autorskiego do głosów. Sytuacja ta otwiera niesamowite możliwości dla osób, które zarządzać będą prawami autorskimi do głosu aktorów czy lektorów. Korzyści z cennego głosu będą mogły czerpać również przyszłe pokoleniom jego właściciela. Z drugiej strony, istnieją także kwestie etyczne dotyczące potencjalnego nadużycia takich technologii, takie jak tworzenie fałszywych wiadomości lub wprowadzanie w błąd publiczność co do tożsamości mówcy.